Büyük Türkçe Sözlük, vefa kelimesinin karşılığını şu şekilde veriyor: ‘Sevgi, dostluk ve bağlılıkta sebat etmek, sözünde durmak.’ Dikkat edelim: Tutmak değil, durmak.
Vefa ile müteveffâ kafiyelerinin çok sık kullanıldığı şu günlerde, aklıma ilk gelen söz: ‘Vefaya veda etmeyin, iyilik gördüğünüz insanı unutmayın.’
Bir de yasal uyarı: Vefa, imandandır.
Öte yandan, kimse vefasız olduğunu kabul etmez. Herkesin kendine göre ‘haklı bir gerekçesi’ mutlaka vardır. Hatta eşi benzeri görülmemiş bir nankörlüğün içinde olanlar bile vefadan dem vurabilir. Necip Fazıl boşuna dememiş: “Bu nasıl bir dünya, hikâyesi zor.”
Olumsuz örneklerin beni götürdüğü yer, tam olarak şurasıdır:
Vefa, kendini bilmektir.Dönüp bakmaktır. Unutmamaktır.
Bunların kolay olduğunu elbette söyleyemem. Kolay olmadığı için, hep aynı noktaya geliyoruz; vefa ve vefat.
‘Ayrılıktan şiddetle kaçınmak ve birlikte olmaya ısrarla devam etmek’ nasihatine rağmen, insanların yolları ayrılabilir, öncelikleri değişebilir. Öncelik bahsi ve önem sıralaması, uzun bir listedir. Sözgelimi, siz, manzara olsun diye evinizin bahçesine ağaç dikersiniz. Bir başkası da, manzaranın önünü kapatıyor gerekçesiyle ağaçları kesebilir. Galiba budur.
Bize düşen, her türlü olumsuzluğa rağmen, vefa yokuşunu çıkmaya çalışmaktır. Yokuşun sonunda güzel bir şey olmayabilir, olsun.
İnancıma göre, vefa doğuştandır, vefasızlık ise sonradan edinilir. Mesela, “siyasette vefa yoktur” derseniz, vefasızlığı normal bir davranış gibi görmüş ve göstermiş olursunuz. Aynısı, hayatın her alanı için geçerlidir.
Denilir ki, insanın terbiyesi musibet anında ortaya çıkar. Vefalı olup olmadığımız da olumsuz şartlarda, zor zamanlarda kendini belli eder. Üzerimizde hakkı ve hukuku olan insanların zor zamanlarında, onların yanında mıyız, yoksa başka bir yerde mi? Az biraz mesafe aldığımızda, bizde emeği olanları görmezlikten geliyor muyuz?
Geliyoruz.
Üzülerek söyleyelim ki, çeşitli ödeme biçimleri vardır ve bunlardan biri de vefasızlıktır.
Yapılan iyilikler, verilen emekler, elbette alacak hanesine yazılmaz. Fakat vefa diye bir şey varsa, ki var, işte o beklenir.
Emeklerden, iyiliklerden ve sözlerden kurtulmanın en kestirme yolu, maalesef, vefasız olmaktır.
Vefasız kimse, kıymetleri ve emanetleri kırarak, kullanarak ilerler.
Oysa dünya taşınmaz maldır ve buradan götüreceğimiz şeyler bellidir.
Kusur aramaya başlarsak, kusursuz insan olmadığını görürüz. Aramayalım. Arayacaksak da, önce kendimizden başlayalım.
Ortanca çiçeğinin de, balyozun da taşkırangiller familyasından olduğunu bilerek. Ve kadim kural: ‘Tahammül eden, şikâyet edenden daha fazla itibar görür.’
İşte bundan dolayı, konuyla ilgili olarak, en kıymetli tavır:
“Dostlarınızdan bir vefasızlık görürseniz, onları sakın kırmayın. Üslup ile geri çekilin.”
