1883 yılında Giresun’da dünyaya geldi. Babası Hacı Mehmet Efendi, Annesi Zeynep hanım olan Hacı Topal Osman Ağa, 1912 yılında balkan savaşı başladığında babasının askerlik bedelini ödemesine rağmen gönüllü birlik oluşturarak savaşa katıldı. Savaşta göstermiş olduğu başarılarından dolayı Yarbaylık rütbesine kadar yükseldi.
Hacı Topal Osman Ağa, Balkan Harbi’nde Osmanlı ordusuna gönüllü olarak katıldı. Çatalca cephesinde savaştı. Bu savaş sırasında sağ diz kapağından yaralandı, topal kaldı ve böylece “Topal” lakabını edindi.
İç isyanları bastırdı
Ordumuz işgalci Yunan Ordusu ile savaşırken Şark’ta patlayan Koçgiri İsyanı ve Ermeni ayaklanmalarında da yararlılıklar göstermiştir. Osman Ağa’nın önderliğinde Giresun’da oluşturulan 42. ve 47. Gönüllü Alayları Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasında büyük rol oynamıştır. Sakarya Savaşı’na da katılan Ağa’nın birliğinin çoğu şehit olmuştur.
Karadeniz bölgesinde bir Pontus devleti kurma planları yapan Rumlar, 19 Mayıs 1919’da Taşkışla Rum Mektebi’ne beyaz bayrak (Yunan Kızılhaç bayrağı) çekerler. Bayrak asılması suç olmasına rağmen bayrağı indirmeyen Rumlar, kaymakamın müdahalesi sonucu yanına sembolik bir Türk bayrağı asarlar. Ancak iş bununla kalmaz. 5 Haziran günü her iki bayrağı da indirip yerine 20 metre boyunda mavi beyaz Pontus bayrağını asan Rumlar, yapılan uyarıları da ciddiye almazlar.
Hakkında yakalama kararı bulunan Osman Ağa şehir dışındadır ve Şebinkarahisar’a gidecektir. Ancak Pontus bayrağı asıldığını duyunca 7 Haziran günü şehre iner ve Pontus bayrağını indirir. Rumlar ses çıkaramazlar. (Osman Ağa daha sonra İstanbul hükümeti tarafından affedilmiştir.)
Daha sonraki dönemde Osman Ağa, Karadeniz bölgesinde Pontus çetelerine karşı büyük bir mücadele verir ve Pontus çetelerini etkisiz hale getirir. Böylece büyük bir tehlikeyi önlemiş olur.
29 Mayıs 1919 tarihinde Havza´da Mustafa Kemal Atatürk ile gizlice buluşmuş. Bu buluşmada Atatürk’ten Milli Mücadele adına emirler almış ve aldığı emirler doğrultusunda hareket etmiştir. ayrıca bu emirler kendisine güç verdiği için daha rahat hareket etmeye başlamış.
Topal Osman neden öldürüldü?
Mustafa Kemal Paşa’nın muhaliflerinden Trabzon Milletvekili Ali Şükrü Bey’in ortadan kaybolmasından sorumlu tutulan Topal Osman, tutuklanmak istenildi. Muhafız birlikleri tarafından 1 Nisan 1923 gecesi Papazın Bağı’ndaki evine baskın düzenlenen Topal Osman, sabaha adar teslim olmamak için direndi. Çatışma sonun da yaralı olarak ele geçirilen Topal Osman, İsmail Hakkı Tekçe tarafından vahşice öldürüldü.
Topal Osman’ın hakkındaki iddialar hiçbir zaman kanıtlanamadı. Gerçekleştirmek istediği hac ziyaretini yapamadan öldüğü için, kendisine bedel, silah arkadaşı Kurtoğlu Hacı Hafız Mustafa hacca gönderilmiş ve böylece “Hacı Osman Ağa” sıfatını almıştır.
Bugün Milli Mücadelenin fedakar kahramanlarından biri olarak anılan Hacı Topal Osman Ağa, Giresun’un en görkemli yerinde, Giresun Kalesi’nde bulunan anıt mezarında milletine ve şehrine karşı görevini yapmış bir devrimci edası ile Giresun’a ve Karadeniz’e bakmaktadır.
“Allah cc Rahmet Etsin Mekânını Cennet Eylesin”